ابتکار مجوز سد گتوند را صادر کرده بود
واقعیتی که از طرف رئیس سازمان حفاظت محیط زیست تکذیب نشد
ابتکار در واکنش به سوال «شما ۱۰ سال گذشته هم مجوز احداث سد گتوند را صادر کرده‌اید» گفت: «مجوز احداث سد شرایطی داشته که رعایت نشده، بعدها هم مخالفت شد اما علی‌رغم مخالفت‌ها آب‌گیری از این سد انجام شد.»
بخش تحلیلی خودنویس: پاسخ خانم ابتکار به یک سوال و عدم تکذیب صدور مجوز از سوی او و نیز دولت خاتمی برای ساخت و اتمام سد گتوند، ابعاد مسائل مرتبط با این سد را گسترش داد. خانم ابتکار در ماه‌های اخیر نسبت به روند سدسازی بی‌رویه و تاثیر این سدها بر محیط زیست اعتراض‌های زیادی کرده است. او اخیرا در پاسخ به سوالی در مورد دادن مجوز سد گتوند در زمان ریاستش بر سازمان حفاظت محیط زیست در دولت خاتمی، این مساله را تکذیب نکرد. او گفت: «مجوز احداث سد شرایطی داشته که رعایت نشده، بعدها هم مخالفت شد اما علی‌رغم مخالفت‌ها آب‌گیری از این سد انجام شد.»
از نقطه نظر کارشناسی، صدور مجوز نمی‌تواند بدون مطالعه دقیق پوشش گیاهی و زیست‌بوم و همچنین شناخت دقیق زمین‌شناسی حوزه آبخیز و آب‌ریز انجام پذیرد. سازمان حفاظت محیط زیست هنوز توضیح نداده که میزان شناختش از سد گتوند چقدر بوده که مانند بسیاری از سدهای دیگر، عامل از میان رفتن محیط زیست و زیر آب رفتن جنگل‌های متعددی بوده است.
معصومه ابتکار در نشست خبری که به مناسبت هفته محیط زیست در سالن اجتماعات ایسنا برگزار شد، در باره بررسی وضعیت سد گتوند گفت: «کارگروه خاصی با مسوولیت رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور تشکیل شده و مشغول بررسی موضوع است از نظر ما آب‌گیری این سد به صلاح نبود و اگر قرار باشد هرگونه دخل و تصرفی صورت بگیرد باید تاییدیه سازمان دریافت شده باشد. در حال حاضر تخریب این سد موکول به تایید نهایی و ارزیابی کامل زیست‌محیطی است.»
به گزارش ایسنا، رییس سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر اهمیت «ارزیابی زیست‌محیطی پروژه‌های عمرانی» گفت: «هرجا خلاف این قانون اتفاق بیافتد می‌توانیم به مراجع قضایی اعلام و فعالیت آن پروژه را متوقف کنیم. ما ناچار شدیم در برخی موارد این کار را انجام دهیم و در آینده اگر پروژه عمرانی ارزیابی زیست‌محیطی نداشته باشد طرح را متوقف می‌کنیم تا تاییدیه خود را دریافت کنند.»
خانم ابتکار اما توضیح نداد که عوامل دست‌اندرکار کدام سدهای مخرب محیط زیست مرتکب خلاف شده‌اند و آیا مراجع قضایی اقدامی برای پیگیری مساله کرده‌اند یا نه؟ در طول ۳۵ سال گذشته، سدهای متعدد به واسطه‌ی تغییر سیستم تغذیه آب‌خوان‌ها، باعث آسیب‌های جبران‌ناپذیری به سفره‌های آب زیرزمینی شده‌اند و از طرف دیگر، در افزایش فرسایش خاک نقشی عمده ایفا کرده‌اند. سد کرخه یکی از نمونه‌های مهم آسیب‌رسانه یک پروژه‌ی عمرانی عظیم به محیط زیست است که دست‌اندرکاران آن ارتباط بسیار محکمی با جبهه مشارکت و دولت خاتمی داشته‌اند. هنوز هیچ پرونده‌ای در مورد نادیده گرفتن مسائل مرتبط با مدیریت حوزه‌ی آبخیز و نیز فرسایش خاک در مورد سد کرخه از سوی سازمان محیط زیست اعلام نشده است و معلوم نیست چنین کاری از سوی سازمان، انجام گرفته باشد.
به نظر می‌رسد خانم ابتکار و سازمان تحت ریاست او در دوره هشت ساله‌ی ریاست جمهوری سید محمد خاتمی، مجوز بسیاری از سدها را داده باشد. می‌توان از خانم ابتکار جویای اطلاعات بیشتری در باره نحوه اعطای مجوز شد و با توجه به آنچه به واسطه مسوولیت او و سازمانش از ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۴ بر محیط زیست در حوزه‌های آب‌ریز و آبخیز این سدها رفته، به بررسی نقش این سازمان در قبال ۵۳۷ سد در حال مطالعه پرداخت.
