گزارش واشنگتن پست از شرايط بحرانی ايران کار برای موسوی سخت شده است

توماس اردبرينک



درحالي که مخالفان درنتيجه سرکوب دولت به طرز مشهودی تصعيف می شوند، محمود احمدی نژاد و طرفدارانش با تبلیغ پيروزی بحث انگيزی در انتخابات اخیر، به سخت تر کردن موضع بين المللی و تحکيم کنترل اوضاع داخلی روی آورده اند.

دولت در روزهای اخير باراک اوباما را به دليل آنچه "سياست های مداخله جويانه" می خوانند، هدف حمله قرار داده اند و ضمن اعلام آمادگی برای تشکیل دادگاهی برای محاکمه مير حسين موسوی نامزد مخالف، برخی طرفداران وی را که برای اعتراض به نتايج انتخابات به خيابان ها سرازير شدند به اعدام تهديد کرده اند.

خبرگزاری ها از سرکوب تازه ترین گردهمائی مخالفان توسط پليس خبر داده اند، در این اجتماع حدود 2000 نفر حضور داشتند. در همین زمان هشت نفر از کارکنان سفارت انگلستان به اتهام دخالت در اعتراضات دستگير شدند.

به گفته تحليلگران مسائل ايران، اين اقدامات از قدرت گرفتن گروه کوچکی از جناح تندرو و فرماندهان سپاه پاسداران حکايت دارد. تحليلگران می گويند نفوذ اعضای سپاه پاسداران که از زمان انتخابات 22 خرداد خصوصاً به عنوان ابزار قدرت شناخته می شوند، در بالا گرفتن مناقشات نقش داشته است.

فعل و انفعالات جديد در صحنه قدرت، گزينه های سختی را پيش روی موسوی قرار داده است. او در مواجهه با فشار فزاينده بر سرآنچه طرفداران دولت، نقش پيشروی وی در به راه انداختن اغتشاشات خوانده اند، بايد يا شکست خود را بپذيرد و زير سايه دشمنانش قرار بگيرد، و يا به نبرد در برابر نتايج انتخاباتی ادامه دهد و زندان را به جان بخرد.

امير محبيان تحليلگر سياسی می گويد: "اکنون همه چيز به موسوی وابسته است. اگر از فشار کم کند، سياستمداران می توانند او را مهار کنند. اگر به فشارها بيفزايد، نفوذ و قدرت نيروهای نظامی و امنيتی افزايش پيدا می کند."

تحليلگران ديگر می گويند درصورتي که موسوی به مبارزه ادامه دهد، ممکن است وی و مشاورانش به زندان بيفتند که خود پايانی بر نفوذ سياسی انها در نظام حاکم بر ايران خواهد بود. حذف گروهی به اين بزرگی، نظام مشارکت قدرت در ايران را به پايان خود می رساند. قدرت در دستان آيت الله علی خامنه ای رهبر ايران، محمود احمدی نژاد و طرفدارانش می ماند و تنها مجلس به عنوان عرصه ظهور صداهای مخالف باقی خواهد ماند.

از سوی ديگر، اگر موسوی تن به شکست بدهد، امکان تشکيل يک حزب سياسی بدون قدرت را خواهد داشت تا آیت الله خامنه ای را به چالش بکشد، و به اين ترتيب نقش رهبری مخالفان در دوره دوم رياست جمهوری احمدی نژاد را به دست خواهد آورد. طرفداران موسوی که هنوز بسيار خشمگين اند و دولت را مسؤول خشونت ها می دانند، از در پيش گرفتن اين گزينه بسيار ناخشنود خواهند شد.

اما به نظر می رسد يک برگ برنده هم برای موسوی وجود داشته باشد که از شهر مذهبی قم، يکی از تأثيرگذارترين مراکز آموزش شيعه، سر بر می آورد. چندين آيت الله العظمی قدرتمند در آنجا با صدور اطلاعيه هائی خواستار سازش شده اند و جالب اينکه به حمايت بی چون و چرای خامنه ای از احمدی نژاد نپيوسته اند.

به گزارش خبرگزاری نيمه دولتی ايلنا، آيت الله العظمی عبدالکريم موسوی اردبيلی در جريان ديدار با اعضای شورای نگهبان اعلام کرد: "وقايع اخير، سبب تضعيف نظام شده است. شما بايد به اعتراض تظاهر کنندگان گوش کنيد. بايد اجازه بدهيم مردم حرف بزنند."

آيت الله العظمی ديگری روز شنبه دو فتوا صادر کرد و گفت اسلام، نيروهای امنيتی را از صدمه رساندن به مردم نهی می کند. آيت الله اسدالله بيات زنجانی گفت معترضان مدافع اسلام هستند و "اين گردهمائی ها، حق قانونی مردم و تنها شيوۀ مطلع کردن حاکمان از خواسته هاي آن ها است."

سپاه پاسداران انقلاب که دامنه قدرتش پس از حمله نیروهای تحت رهبری آمریکا به همسایگان ایران [افغانستان در سال 2001 و عراق در سال 2003 ] گسترش يافته است. این نیرو اینک در موقعيتی قرار گرفته که می تواند در دولت نفوذ بيشتری کند. اعضای 120 هزار نفری سپاه برای سرکوب تظاهرکنندگان وارد عمل می شود و از نظام اسلامی حاکم بر ايران مراقبت می کنند. فرماندهان سپاه، روابط نزديکی با رهبر ايران دارند. سپاه ظرف چند سال اخير، شاخه های متعددی به خود اضافه کرده، دامنه اقدامات امنيتی خود را گسترش داده، نيروهای شبه نظامی بسيج را تخصصی تر کرده و مرزهای کشور را تحت کنترل بيشتر خود درآورده است.

محبيان که از هر دو نامزد انتخابات انتقاد می کند، می گويد: "ما اکنون در اوضاع امنيتی گرفتار هستيم. اين باعث گسترش نفوذ نظامیان شده است. اقدامات افراطی موسوی باعث آسانتر شدن مداخله افراد نظامی در سياست شده است، چيزی که هميشه برای دموکراسی ناپسند است."

اکبر هاشمی رفسنجانی رئيس جمهور پیشین و رقيب قبلی احمدی نژاد که از موسوی حمايت کرده، روز يکشنبه سکوت پس از انتخابات خود را شکست و خواستار بررسی شکايت ها از تخلفات انتخاباتی شد.

رفسنجانی گفت: "اميدوارم کسانی که درگير اين مسأله هستند، شکايات قانونی را کاملاً و به نحوی عادلانه مورد بررسی قرار دهند."

منبع: واشنگتن پست- 29 ژوئن