در آستانه سفر رئیس جمهور برزیل به ایران

گفتگوی اشپیگل با وزیر مشاور تسلیحات برزیل

برزیل با کودتا و خرافات

عضو باشگاه اتمی نشد!

ترجمه: رضا نافعی

“لولا” رئیس جمهوری برزیل بزودی راهی ایران می شود. او از جمله کسانی است که برای شرکت در کنفرانس روزهای شنبه و یکشنبه به تهران دعوت شده است. گفته می شود که قرار است برزیل پل تحویل اورانیوم 3 در صدی از ایران و تحویل اورانیوم 20 درصدی به ایران بشود و سفر “لولا” به ایران با این هدف انجام می شود. او رئیس جمهور پرجمعیت ترین کشور امریکای لاتین و قوی ترین اقتصاد در میان کشورهای امریکای لاتین است. کشوری که علیرغم قرار داشتن زیر گوش امریکا، توانسته است در عالی ترین سطح به تکنولوژی اتمی دست یابد و امروز نه تنها عضو باشگاه اتمی جهان است، بلکه کاندیدای عضویت دائم در شورای امنیت سازمان ملل است. رهبران برزیل، در چارچوب یک حاکمیت ملی و بی نیاز از کودتا و سرکوب مردم و تحمیل رئیس جمهور به مردم و همچنین بی نیاز از ترویج خرافات مذهبی و جنجال های تبلیغاتی و شاخ و شانه کشیدن برای این و آن و بردن کشورشان به لبه پرتگاه یک فاجعه نظامی، توانستند گام به گام برزیل را به نخستین کشور اتمی امریکای لاتین تبدیل کنند. آنها کشورشان را در چارچوب یک سیاست ملی مجهز به تکنولوژی اتمی کردند و در ایران، حاکمیتی ماجراجو و سرکوبگر عملا می تواند سد راه دست یابی ایران به این تکنولوژِی شود. اشپیگل آنلاین، به همین مناسبت، یعنی سفر لولا به تهران و موقعیت اتمی برزیل مصاحبه ای با مشاور برزیل در امور تسلیحات گفتگو کرده است. این مصاحبه را می خوانید.

آشپیگل آ: هانس رول کارشناس اتمی آلمان ادعا می کند که برزیل به مقامات بین المللی اتمی اجازه بازدید از سنتریفوژ های غنی سازی اورانیوم در ریسنده ، واقع در حومه ریو را نمی دهد ، زیرا این کشور مشغول تولید سلاحهای اتمی است. آیا برزیل بمب اتمی تولید می کند؟

گوئیمارائس: نه، درست نیست. برزیل به بازرسان اتمی ، طبق مقررات قرار داد منع گسترش سلاحهای اتمی اجازه بازدید از دستگاهای اتمی ریسنده را داده است. برنامه اتمی برزیل تابع قانون اساسی برزیل است. این قانون، بعنوان یگانه قانون در جهان تاکید کرده است که کلیه فعالیت های اتمی باید برای مصارف صلح آمیز و با اجازه کنگره باشند.

آشپیگل: ولی برزیل قرارداد الحاقی منع گسترش سلاحهای اتمی را که امکان کنترل شدید تر دستگاههای غنی سازی را می دهد، امضاء نمی کند. چرا؟

گوئیمارائس: قرارداد های الحاقی می گویند که بازرسان مقامات اتمی، هر لحظه، بدون اطلاع قبلی می توانند هرجا را که بخواهند مورد بازرسی قرار دهند. در قانون اساسی برزیل ثبت شده که کلیه فعالیت های اتمی باید منحصرا در خدمت مقاصد صلح آمیز باشد. افزون بر این، ما یک قراداد تضمینی داریم، قراردادی که برای ما و مقامات بین المللی کاملا رضایت بخش است. طبق این قرار داد بازرسی های منظم مجاز است. هیچکس تردید ندارد که برنامه های اتمی برزیل در خدمت مقاصد صلح آمیز است.

اشپیگل: آیا برزیل با این تصمیم خود را منزوی نمی کند؟

گوئیمارائس: برزیل برای دفاع از منافع ملی خود تنها نیست. اگر من چیزی را بدلیل ترس امضاء کنم، علیه علائق مردم خود گام برداشته ام.

اشپیگل: شما به بازرسان مقامات بین المللی اجازه بازدید از سنتریفوژهای ویژه غنی سازس را نمی دهید. چرا؟

گوئیمارائس: ما مدرن ترین سنتریفوژهای جهان را داریم. اینها را برزیل با استفاده از تکنولوژی برزیلی ساخته است. این سنتریفوژها بسیار کارآمدند و دارای ارزش فوق العاده صنعتی هستند. دلیلی ندارد که بازرسان آنها را ببینند.

اشپیگل: آیا برزیل به تکنولوژی تولید بمب اتمی مسلط است؟

گوئیمارائس: برای آن باید چاشنی داشت و کلی چیزهای دیگر. افزون بر این، به اورانیوم 90 درصدی نیاز است، ولی ما اورانیوم را سه درصد غنی می کنیم و برای کارهای پژوهشی گاهی تا 19 درصد.

اشپیگل: درسال های دهه هفتاد و هشتاد نیروهای نظامی برزیل یک برنامه محرمانه برای تولید بمب اتمی داشتند…

گوئیمارائس: باور نمی کنم، مبالغه می شود.

آشپیگل: ایا برزیل قصد دارد در آینده بمب اتمی تولید کند؟

گوئیمارائس: نه، اصلا چنین انگیزه ای در کار نیست. قانون اساسی ما چنین اجازه ای را نمی دهد.

اشپیگل: تکنولوژی سنتریفوژها از کجا آمده است؟

گوئیمارائس : بخش بزرگی از آن از خود برزیل ، به تنهائی، چون دست یابی به قطعات بسیار دشوار است. اما این موضوع بسیار محرمانه است. حتی عکسی هم از آن وجود ندارد.

آشپیگل: پس شما آنرا از اسلحه فروشان بین المللی، مثلا پاکستانی، بدست آورده اید؟

گوئیمارائس: این هم حرف بی ربطی است. درست مثل این ادعای بی اساس که تروریست ها در منطقه سه ضلعی مرزی میان برزیل، آرژانتین، پاراگوئه هستند. این ادعا دائما تکرار می شود.

آشپیگل: نیروی دریائی برزیل در حال ساختن یک زیردریائی اتمی است. برزیل چه نیازی به آن دارد؟

گوئیمارائس: ما یک ساحل عظیم داریم که باید برآن تسلط داشته باشیم. در اعماق دریا منابع عظیم نفت هست. ما هم مانند هر کشور دیگر نیاز به یک قدرت دفاعی کارا داریم. زیردریائی اتمی نسبت به یک زیر دریائی معمولی مدت بسیار بیشتری می تواند زیر آب بماند.

اشپیگل: شما یکبار گفتید اشتباه بود که برزیل قرارداد منع گسترش سلاحهای اتمی را امضاء کرد…

گوئیمارائس: برزیل وظائف خود را انجام می دهد. ولی برزیل اجازه نمی دهد در قرارداد دست برده شود و سرهم بندی شود. هم اکنون هم در این قرار داد توازن وجود ندارد و قدرت های اتمی در وضعیت بهتری قرار دارند. این قرار داد نه برای جلوگیری از گسترش سلاحهای اتمی، بلکه برای جلوگیری از جنگ اتمی تنظیم شده است. قرارداد قدرت های اتمی را موظف به خلع سلاح ساخته است. قدرت های اتمی در 42 سال گذشته این بخش از قرارداد را انجام نداده اند. آنها به تکامل سلاح های خود ادامه دادند و امروز بسیار موثر تر و خطرناکتر شده اند. امروز قدرت های اتمی دائما از منع گسترش سلاح های اتمی سخن می گویند و نه از خلع سلاح به تصویب رسیده. جنگ اتمی کجا ممکن است صورت گیرد؟ فقط آنجائی که بمب اتمی هست.

اشپیگل: قدرت های اتمی بیم آن دارند که سلاح های اتمی بدست تروریست ها بیفتد.

گوئیمارائس : برای تولید بمب اتمی باید صنایع بسیار پیشرفته داشت و برای پرتاب آنها باید موشک داشت. این استدلالات فقط بهانه ای هستند تا دیگر کشورها از حق خود برای دستیابی به تکنولوژی اتمی صرفنظر کنند. قدرت های اتمی در واقع خواستار آنند که قدرت انحصاری اتمی و غیر اتمی خود را تثبیت کنند. بسیار مهم است اگر یک قرار داد الحاقی دیگر هم وجود داشته باشد که طبق آن مقامات اتمی بین المللی بتوانند تجهیزات نظامی قدرت های اتمی را مورد بازرسی قرا دهند تا معلوم شود آیا انها به بازرسان مقامات بین المللی اجازه می دهند که از تمام دستگاه های آنها دیدن کنند؟

اشپیگل: پرزیدنت لولا هفته آینده برای یک دیدار رسمی به ایران سفر خواهد کرد. چرا او خواستار نزدیکی به ایران است؟

گوئیمارائس: مقامات بین المللی اتمی حتی یکبار هم ادعا نکرده اند که ایران یک برنامه اتمی نظامی را دنبال می کند. بنا بر این ما با فرضیه ای روبرو هستیم که آنرا می توان در مورد هرکشوری بکار برد. برای بر قراری روابط با کشورهای دیگر نیاز به کسب اجازه از کسی نداریم.

اشپیگل: این روش ممکن است شانس برزیل را برای دستیابی به مسند دائمی در شورای امنیت سازمان ملل محدود کند…

گوئیمارائس: مهم نیست، ما اجازه نمی دهیم ما را زیر فشار بگذارند. برزیل اجازه نمی دهد نامزدی اش برای عضویت دائمی در شورای امنیت مشروط به پذیرفتن شرائط سیاسی گردد.

اشپیگل: ولی از لحاظ تاریخی برزیل هیچوقت به این منطقه توجهی نداشته است.

گوئیمارائس: ما مدت زیادی است که با ایران مناسبات مهم بازرگانی داریم. در برزیل عده زیادی از افراد عرب تبار، فلسطینی ها و کسانی که اهل خاورنزدیک هستند، زندگی می کنند. افزون بر این عده زیادی یهودی در آنجا هستند. بنابراین ما در این منطقه علائقی داریم. کسانی که تاکنون کوشش کرده اند تا در خاورنزدیک بحران ایجاد کنند، موفقیت زیادی نداشته اند. ما قصد کمک داریم. ما در مورد مسئله اتمی ایران شاهد تشابهاتی با اشغال عراق هستیم. آن تجاوز را ضربه پیشگیرانه اعلام کردند، چون گویا عراق دارای سلاح های کشتار انبوه است. همانطور که امروز می دانیم این گزارش ها نادرست بودند. در مورد ایران هم استدلالات مشابه عراق است. از جمله این که ایران برنامه نظامی اتمی دارد و قصد دارد از این سلاح ها استفاده کند، ولی نشانی از آن دیده نمی شود. حتی سیا، چندی پیش تصریح کرد که ایران تا تولید سلاح اتمی فاصله زیادی دارد.

اشپیگل: آیا برزیل اورانیوم غنی شده در اختیار ایران خواهد گذاشت؟

گوئیمارائس: نه، ما چنین تصمیمی نداریم، گرچه بازار اورانیوم غنی شده فوق العاده خوب بنظر می رسد. منابع اورانیوم برزیل در جهان در مرتبه ششم قراردارد و بزودی میتوانیم به مرتبه سوم برسیم. مسائل محیط زیست را بدون انرژی اتمی نمی توان حل کرد. از این رو اورانیوم پیوسته اهمیت بیشتری پیدا می کند.

Spiegel Online/10.Mai2010/ Ärger mit Nuklearbehörde