تحليل گاردين از پخش اعترافات سکينه آشتيانی

سعيد کمالی دهقان








تلويزيون دولتی ايران به نمايش چهره زنی دست زد که به اتهام ارتکاب زنا، به سنگسار محکوم شده بود. وی در اين برنامه تلويزيونی خود را "گناهکار" خواند.



سکينه محمدی آشتيانی زن 43 ساله ای که از زمان جلب توجه جهانی به پرونده اش، برای بار سوم در تلويزيون ايران ظاهر می شد، مينا احدی، فعال ايرانی عضو کميته بين المللی عليه مجازات سنگسار مستقر در آلمان (ايکاس) را به انتشار داستان وی در سراسر دنيا متهم کرد.



در گزارش تلويزيون ايران، چهره تار دو مرد ديگر نيز نمايش داده شد که پسر خانم آشتيانی، سجاد قادرزاده 22 ساله، و وکيل وی، هوتن کيان، معرفی شدند. هر دو نفر در ماه گذشته بازداشت شده بودند.



خانم احدی در مطرح ساختن پرونده محمدی آشتيانی در کميته ای نقش داشت که موفق به جلب افکار عمومی جهانی به سوی اين پرونده شد. برنامه تلويزيون ايران خانم احدی را به عنوان "يک کمونيست ساکن آلمان" معرفی کرد که از پرونده محمدی آشتيانی به نفع خود بهره برداری کرده است.



خبرنگاران آلمانی بازداشت شده در 10 اکتبر نيز در جريان اين برنامه اعتراف کردند از خانم احدی دستور گرفته اند.



در جريان اين برنامه تلويزيونی، محمدی آشتيانی نظير مصاحبه های تلويزيونی قبلی خود بر نقش داشتن در قتل شوهرش تأکيد کرد. وی گفت: "من گناهکار هستم."



چهره وی تار نشان داده می شد و مصاحبه به زبان آذری و زيرنويس فارسی برگزار شده بود. مقامات ايران پيش تر سعی کرده بودند توجه افکار عمومی را از موضوع سنگسار محمدی آشتيانی به موضع قتل منحرف کنند و سخنی از جرم زنا که علت زندانی بودن وی از سال 206 تا کنون بوده است، به ميان نمی آوردند.



در اين برنامه ادعا شد پرونده محمدی آشتيانی توسط محمد مصطفايی وکيل پيشين وی و سپس توسط کيان، وکيل تازه وی، در دنيا جار زده شده است زيرا اين وکلا "به دنبال بهانه ای برای دريافت پناهندگی از کشورهای غربی بوده اند." مصطفايی، وکيل قبلی خانم آشتيانی، در ايران دستگير شده بود و پس از مصاحبه با رسانه های خارجی و از جمله گاردين، مجبور به ترک کشور شد. وی اکنون در نروژ زندگی می کند.



کيان به عنوان وکيل انتصابی دولت برای محمدی آشتيانی، وکالت وی را پس از مصطفايی برعهده گرفت اما بر خلاف انتظار دولت، در دفاع از موکلش صريح اللهجه بود.



کيان که از اکتبر گذشته در زندان به سر می برد ادعا کرده بود خانم محمدی آشتيانی پيش از اولين ظهور در تلويزيون ايران مورد ضرب و جرح و شکنجه قرار گرفته بود.



قادرزاده در اين برنامه گفت: "کيان به ما گفت مادرم شکنجه شده است... متأسفانه من به حرف او گوش کردم و به رسانه های خارجی دروغ گفتم."



کيان نيز در اين برنامه و در واکنش به سخنان وی گفت: "من به سجاد توصيه کردم به رسانه های خارجی دروغ بگويد."



احدی شب گذشته به گاردين گفت: "آنها فقط در حال حمله کردن به من نيستند، بلکه به کميته ما و هرکسی که پرونده وی را با موفقيت در جلوی انظار عمومی جهان قرار داد و توانست مانع از سنگسار وی شود، حمله می کنند. اگر توجه جهانی نبود، سکينه تا حالا اعدام شده بود؛ همين موضوع سبب عصبانيت آنها می شود."



وی افزود: "من متوجه نمی شوم منظور آنها از روند معمول چيست؟ آيا سنگسار يک نفر از ديد آنها يک روند معمولی است؟ سجاد می دانست که ممکن است مجبور به اعتراف اجباری در تلويزيون شود اما هيچ چيز تا پيش از دستگيری جلوی او را نگرفت. من از شنيدن اين اعترافات متعجب نمی شوم و می توانم تصور کنم آنها ممکن است تا چه حد سجاد را شکنجه کرده باشند تا اين کار را بکند."



دو خبرنگار آلمانی نيز که در اين برنامه ظاهر شدند و هويتشان مشخص نشد، به انجام "اقدامات غيرقانونی" اعتراف کردند. يکی از آنها گفت: "مينا احدی مرا به ايران فرستاد زيرا او می دانست از دستگيری من سود خواهد برد. من پس از بازگشت به آلمان از وی شکايت خواهم کرد."



شبکه انگليسی زبان پرس تی وی ايران روز دوشنبه به نقل از مالک اشتر شريفی، دادستان استان آذربايجان شرقی گزارش کرد، "رفتار آلمانی ها نشان می دهد آنها به عنوان جاسوس وارد ايران شده اند و سعی در ايجاد فضای منفی عليه دستگاه قضايی ايران و آذربايجان شرقی داشته اند."



ايران به دفعات اعلام کرده است هنوز درباره محمدی آشتيانی تصميمی گرفته نشده و پرونده وی هنوز در مرحله تجديد نظر است.



منبع: گاردين- 16 نوامبر