هیاهوی سالگرد ۹ دی؛ اعتبار تراشی برای تجمع تقلبی

هیاهوی سالگرد ۹ دی؛ اعتبار تراشی برای تجمع تقلبی


جرس، نیلوفر زارع : مقام های حکومتی ایران سناریو ویژه ای برای سالگرد تجمع سازماندهی شده 9 دی تدارک دیده اند. انعکاس گسترده اظهارنظر چهره های هوادار رهبر جمهوری اسلامی در رسانه های حکومتی به همراه مجموعه ای از همایش ها و گردهمایی ها در آستانه نهم دی ماه نشان از یک سناریوی تبلیغاتی تمام عیار دارد. مدعای اصلی هواداران حکومت این است که تجمع نهم دی ماه سال گذشته نقطه پایانی بر اعتراض های پس از انتخابات ریاست جمهوری بوده و در این روز ورق به نفع رهبر جمهوری اسلامی و دولت تحت حمایت او برگشته است. آنها در راستای همین مانور تبلیغاتی نهم دی ماه را روز بصیرت نامگذاری کرده اند و با استفاده از تریبون هایشان در صدد اعتبارتراشی برای تجمع سازماندهی شده سال گذشته هستند. برگزاری مراسمی تحت عنوان " تقدیر از 9 شخصیت موثر در جریان حوادث سال گذشته " به میزبانی مجلس شورای اسلامی، انتشار بیانیه هایی از سوی سپاه پاسداران، سازمان تبلیغات اسلامی و برخی احزاب محافظه کار، برگزاری همایش هایی در دانشگاه های مختلف و در نهایت برنامه ریزی برای " تجمع هیات های مذهبی تهران" در سالگرد نهم دی ماه ،اجزای مختلف سناریوی تبلیغی حکومت را تشکیل می دهند. این هیاهوی تبلیغی در شرایطی به راه افتاده که تمام نشانه ها حاکی از افت شدید مشروعیت آقای خامنه ای پس از سرکوب اعتراض های مربوط به انتخابات ریاست جمهوری است و ریزش و چند دستگی های درونی محافظه کاران حاکم به حدی است که رهبر جمهوری اسلامی حتی توان متحد کردن نیروهای هوادار خود را نیز از دست داده است.

امنیت روانی برای رهبر



نگاهی به عبارات کلیشه ای به کار رفته در ادبیات مقام های جمهوری اسلامی ، تبلیغاتی بودن سناریو بزرگداشت تجمع نهم دی را برملا می کند. برای نمونه "غلامحسین محسنی اژه ای" دادستان کل کشور در رابطه با این روز مدعی شده که " عنایت های خاص پروردگار در نهم دی ماه مشاهده شد"، "علی لاریجانی" رییس مجلس شورای از این تجمع به عنوان قیامی یاد کرده که موجب به هم ریختن محاسبات غلط دشمنان شد، "حسین اسلامی" نایب رییس کمیسیون اصل نود مجلس آن را نشانه خروشی ناشی از ارادت به ابا عبدالله دانسته ،"محمود احمدی بیغش" نماینده شازند آن را تبلور غیرت خدا در وجود مردم ایران معرفی کرده، "آیت الله علوی گرگانی" از آن به عنوان قدرتی خدایی برای ناکام گذاشتن فتنه گران یاد کرده و "محمد حسین صفار هرندی" وزیر پیشین فرهنگ و ارشاد اسلامی گفته است که بخش اعظم شرکت کنندگان در تجمع نهم دی کسانی بوده اند که می خواستند غفلتشان را جبران کنند. " این ادبیات محصول نگرش شعارگونه ای است که محافظه کاران همواره برای دفاع از خود و حمله به مخالفانشان به کار برده اند و شگردهای تبلیغی به کار رفته در آنها نیز برای ناظران مسایل ایران به هیچ وجه تازگی ندارد. به عقیده ناظران تدارک گسترده هواداران حکومت برای سالگرد تجمع نهم دی ماه بیش از آن که نشانه ای از قدرت آنها در ساخت سیاسی ایران باشد نتیجه نگرانی و تشویش نسبت به مستحکم بودن موقعیت شان است.



در همین رابطه یکی از اساتید دانشکده حقوق و علوم سیاسی تهران به "جرس" می گوید : " مانور دادن درباره تجمع نهم دی یک نوع نمایش اعتماد به نفس است. آنها می خواهند بگویند که از بحران سیاسی عبور کرده اند اما خودشان هم می دانند که بن بست به قوت خود باقی است و هنوز هیچ مساله ای حل نشده است." به گفته این استاد دانشگاه " یک بخش از تبلیغاتی که درباره تجمع نهم دی انجام می شود برای متقاعد کردن آقای خامنه ای و دلگرمی دادن به ایشان است. در واقع یک گروهی از تئوریسین های حکومت راه بقایشان را در ایجاد فضای روانی امن برای رهبر جمهوری اسلامی می بینند و از همین رو هم با ترتیب دادن تجمع هایی مانند تجمع 9 دی ماه سال گذشته یا تبلیغات عجیب و غریب در سالگرد آن سعی می کنند این فضای روانی را ایجاد کنند."



تجمع جعلی



میدان داری تندروترین لایه های محافظه کاران در مانور تبلیغاتی نهم دی ماه هدف این مانور را روشن تر می کند. سال گذشته "احمد علم الهدی" امام جمعه موقت مشهد سخنرانی تجمع کنندگان در این روز را به عهده داشت و ادبیات هتاکانه وی علیه معترضان به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری نشانه ای واضح از دشمنی حکومت با مخالفانش به شمار رفت. علم الهدی در جمع نیروهای هوادار حکومت، معترضان را "یک مشت گوساله و بزغاله" نامید و اعتراض آنها علیه حکومت را به جنگ حزب شیطان با حزب الله تعبیر کرد. اظهارات او در شرایطی ابراز می شد که سه روز قبل از تجمع سازماندهی حکومت، صدها هزار نفر از شهروندان معترض همزمان با عاشورای حسینی به خیابان های تهران و برخی دیگر از شهرهای بزرگ آمده و با خشونت بی حد و مرز نیروهای امنیتی و لباس شخصی های وابسته به حکومت روبرو شدند. در جریان تظاهرات عاشورایی شهروندان تهرانی بیش از 8 نفر به شهادت رسیدند، صدها نفر بازداشت شدند و هزاران نفر در معرض ضربات باتوم و گاز اشک آور قرار گرفتند.

تجمع نهم دی در واقع تلاشی از سوی حکومت برای خنثی کردن اعتراض عاشورایی مخالفان حکومت بود. حکومت در صدد بود تا طنین شعارهایی که به طور مستقیم مشروعیت رهبر جمهوری اسلامی را هدف گرفته بودند خنثی کند و از همین رو سه روز پس از تظاهرات عاشورا تجمعی سازماندهی شده و فرمایشی را ترتیب داد. برگزار کنندگان تجمع 9 دی در پی الگوبرداری از تجمع معترضان نیز برآمدند و از همین رو مسیر حدفاصل میدان امام حسین تا میدان آزادی یعنی دقیقا همان مسیری که توسط معترضان انتخاب شده بود را برگزیدند. انتخاب این مسیر اما اسباب رسوایی حکومت شد. علی رغم تبلیغات وسیعی که نهادهای حکومتی برای آوردن سه میلیون جمعیت به خیابانها در روز نهم دی انجام داده بودند منابع مستقل میزان جمعیت را در بهترین حالت حدود 150 هزار نفر تخمین زدند که تمرکز آن در حوالی میدان انقلاب تهران قرار داشت. در خیابان آزادی تنها تا تقاطع خیابان نواب جمعیت دیده می شد و در خیابان انقلاب هم تنها تا چهار راه ولی عصر تجمع کنندگان به صورت پراکنده حضور داشتند، بقیه این مسیر خالی از جمعیت بود. آوردن این تعداد از جمیعت نیز به واسطه اجبار ادارات دولتی و اعزام بسیجیان شهرستانی به تهران میسر شده بود. در کنار مسیر تجمع صدها اتوبوس اعزامی از شهرستان ها نیز قرار داشت که به خودی به خود سازماندهی شدن این تجمع را گواهی می داد. به کارکنان برخی ادارات دولتی هشدار داده شده بود که اگر در مراسم شرکت نکنند به قسمت حراست اداره معرفی می شوند. برخی ادارات نیز برای ترغیب کارمندان خود به شرکت در تجمع وعده های تشویقی به آنها داده بودند. تنها در یک نمونه سرویس ایاب و ذهاب کارخانه های ایران خودرو و سایپا موظف شده بودند که برای تجمع نهم دی 30 دستگاه از ناوگان اتوبوس خود را به همراه کارکنان این کارخانه ها به محل اعزام کنند. بنابر برخی گزارشها نهادهای برگزار کننده این تجمع حتی برخی زنان خیابانی را نیز به خدمت گرفته و با پرداخت مبالغی، این افراد را به محل تجمع آورده بودند. در کنار این موارد کانتینرهای حامل کیک و ساندیس که در جای جای مسیر تعبیه شده بودند به افراد حاضر در این مراسم سرویس می دادند. برخی اعضای شبکه اجتماعی جنبش سبز با گرفتن عکس ها و فیلم های غیررسمی از این تجمع و قراردادن آن بر روی شبکه اینترنت زوایایی مهم از سازماندهی مراسم نهم دی را برملا کردند. انتشار عکس هایی که هواداران حکومت را در تقلا برای دریافت ساندیس و کیک از کانتینرها نشان می داد بازتاب گسترده ای در فضای مجازی پیدا کرد و برخی از کنشگران جنبش را برآن داشت تا به کنایه از این تجمع به عنوان " حماسه کیک و ساندیس" یاد کنند. در یکی از نوشته های هواداران جنبش سبز برای تقبیح تجمع سازماندهی شده نهم دی آمده بود که " دیدن آدمهایی که برای گرفتن ساندیس و کیک بالا و پایین می پرند، پای همدیگر را لگد می کنند و به هم فحش ناموسی می دهند آن هم درست سه روز پس از آن که در این خیابان ها از روی هموطنانم با اتومبیل رد شدند، خونشان را روی سنگفرش ها ریختند و با باتوم و گاز اشک آور و پنجه بوکس به جانشان آمدند نفسم را تنگ می کرد و روحم را چنگ می زد."

ضد تبلیغ ولایت



طی چند روز اخیر بیلبوردهایی در نقاط مختلف تهران نصب شده که روی آن علاوه بر تصاویر تجمع کنندگان مراسم 9دی ماه سال گذشته عبارتی از رهبر جمهوری اسلامی هم دیده می شود. عبارت " 9 دی یکی از قله های بلند تاریخ انقلاب اسلامی است" روی بیلبوردها می تواند حامل معناهای متفاوتی باشد. از طرفی ممکن است که رهبر ایران تحت تاثیر سناریونویسان تجمع 9 دی متقاعد شده باشد که واقعا پایگاه مردمی دارد و از مشروعیتی قابل توجه برخوردار است و از طرفی دیگر این احتمال هست که وی علیرغم آگاهی از بحران مشروعیت رهبری اش قصد دارد با تبلیغات و صحنه سازی های فرمایشی خود را چهره ای محبوب و مقبول معرفی کند. با این حال در نگاه مخالفان وضع موجود، تمام این ترفندهای تبلیغاتی نتیجه ای عکس به بار خواهد آورد و پایگاه های کنونی حکومت را نیز در معرض ریزش و فروپاشی بیشتری قرار خواهد داد. ناظران می گویند که توسل حکومت به تندورترین لایه هایش برای توجیه وضع موجود باعث رشد انزجار عمومی شده و بحران مشروعیت را دامن زده است. این نکته ای است که رهبران جنبش سبز نیز بارها در پیام ها و اظهارات خود به مقام های حکومت متذکر شده اند. چنان که میرحسین موسوی در بیانیه هفدهم خود که سال گذشته پس از تظاهرات خونین عاشورا و تجمع حکومتی نهم دی منتشر کرد در محکومیت اظهارات هتاکانه سخنران مراسم 9 دی اظهار داشت : "گوساله و بزغاله خواندن بخش عظیمی از جامعه و خس و خاشاک نامیدن آنان و مباح کردن خون عزاداران حسینی فاجعه ای است که هم اکنون توسط افرادی مشخص و صدا و سیما در جامعه رخ داده است. " او در ادامه پرسیده بوذ:" این چه سخنرانی است که از تریبون دولتی مردم را به جنگ با یکدیگر دعوت می کند و یک عده را حزب الله می نامد و عده ای دیگر را حزب الشیطان؟ بارها در یک سخنرانی کوتاه اعلام می کند مردم توجه کنید جنگ است! آیا این سخنان دعوت به جنگ و شورش داخلی نیست ؟ با توجه به استفاده از اصطلاحات مذهبی و اشاره به آیات و روایات ، این مراجع عظام و روحانیون فاضل هستند که می توانند بگویند با این گونه اشخاص چه می توان کرد؟"



تشویق تندروها



خطیبی مانند احمد علم الهدی و چهره هایی از جنس او در یکسالی که از تجمع حکومتی 9 تیر می گذرد همواره قدر دیده اند و بر صدر نشسته اند. در مراسمی که به تازگی مجلس شورای اسلامی میزبان آن بوده علاوه بر وی از "محمدجواد لاريجاني" ، "محمد حسین صفار هرندي" ، سردار "علي فضلي" ، "عليرضا پناهيان" ، "سعيد حداديان" ، سردار "سيدمجتبي عبداللهي" و نمايندگان وزارت اطلاعات و حفاظت بسيج تقدیر شده است. ترکیب این افراد و نهادها که همگی از تندروترین لایه های وابسته به حکومت هستند از نگاه ناظران نشانه بحران تئوریک حکومت نیز محسوب می شود. بدین معنی که خلاء های تئوریک و ناتوانی در متقاعد کردن مردم به پذیرش وضع موجود مقام های حکومت را ناگزیر از پناه بردن به چهره های تندرو کرده تا با اتکا به مضامین شعارگونه در صدد حمایت از نظام برآیند. تریبون دادن به تندروها که حتی در میان بدنه هواداران حکومت هم پایگاهی حداقلی دارند می تواند ریزش جریان حاکم را تسریع کند. در نگاه ناظران میدان داری کسانی چون احمد علم الهدی و روح الله حسینیان برای دفاع از رهبری آقای خامنه ای فرجامی جز گسترش بحران مشروعیت رهبری وی نخواهد داشت و سناریوهای برگزاری مراسم بزرگداشت برای تجمع سازماندهی شده 9 دی نیز چیزی جز ضد تبلیغ نخواهد بود.