ممانعت جمهوری اسلامی از ورود گزارشگر ویژه حقوق بشر به ایران، به جامعه بین المللی اجازه می دهد که فشار بر حکومت ایران را زیاد کند"

ممانعت جمهوری اسلامی از ورود گزارشگر ویژه حقوق بشر به ایران، به جامعه بین المللی اجازه می دهد که فشار بر حکومت ایران را زیاد کند"




بی بی سی : آیلین داناهو، نماینده دائم آمریکا در شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد می گوید که اگر ایران به احمد شهید، گزارشگر ویژه حقوق بشر اجازه ورود به این کشور را ندهد، او در خارج از ایران "تحقیق همه جانبه ای درباره نقض حقوق بشر" در این کشور خواهد کرد.



خانم داناهو، به بخش فارسی بی بی سی گفته است که احمد شهید در کشورهای هم مرز ایران با کسانی که در تبعید هستند و با ایرانیان مهاجر در سراسر جهان صحبت خواهد کرد و گزارش "خیلی دقیق و همه جانبه ای" درمورد نقض حقوق بشر که در سال های اخیر داخل مرزهای ایران صورت گرفته، تهیه خواهد کرد.



شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد به تازگی احمد شهید، وزیر امور خارجه سابق مالدیو را به عنوان گزارشگر ویژه برای ایران معرفی کرده است.



مقام های سیاسی و قضایی ایران اعلام کرده اند که سیاست این کشور پذیرش گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل نیست.



به گفته نماینده دائم آمریکا در شورای حقوق بشر سازمان ملل، ممانعت ایران از ورود آقای شهید به این کشور، به جامعه بین المللی اجازه می دهد که فشار بر حکومت ایران را زیاد کند و به "دلیل سابقه حقوق بشری، ایران را هر چه بیشتر به انزوا بکشاند."



خانم داناهو می گوید که آمریکا سال هاست "عمیقا" نگران وضعیت حقوق بشر در ایران است و با عضویت در شورای حقوق بشر این توانایی را یافته تا سابقه حقوق بشر در ایران را مورد بررسی قرار دهد.



متن کامل گفت و گوی برنامه صفحه دوم تلویزیون بی بی سی فارسی با نماینده دائم آمریکا در شورای حقوق بشر در پی می آید.



تا همین اواخر، فعالان حقوق بشری در ایران از کشورهای غربی و بطور اخص از آمریکا انتقاد می کردند که تمام هم و غم شان را روی برنامه هسته ای ایران گذاشته اند و به مسئله نقض حقوق بشر توجهی ندارند. آیا سیاست کشورهای غربی و آمریکا الان بطور بنیادی عوض شده است؟



نمی شود گفت که تغییر در سیاست بوده است. درواقع سال هاست که آمریکا عمیقا نگران وضعیت حقوق بشر در ایران است. و تنها تغییر، توانایی ما است که توانسته ایم خود را متعهد کنیم تا به وضعیت حقوق بشر در ایران رسیدگی کنیم، و این تعهد خودش را در شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد نشان داد، یعنی وقتی که ما توانستیم سازوکار جدیدی ایجاد کنیم تا درمورد سابقه حقوق بشر در ایران رسیدگی کند، و این در جلسه ماه مارس شورا تصویب شد.



فکر می کنم نکته این بود که ایجاد چنین سازوکاری توجه مدافعان حقوق بشر را جلب کرد. ولی آمریکا همیشه عمیقا نگران نقض حقوق بشر بوده که سال هاست بطور جدی در ایران اتفاق می افتد.



ولی برای سالها، مسئله نقض حقوق بشر در ایران مطرح بوده است و فعالان حقوق بشری بر آن تاکید می کردند، ولی چرا تا این حد طول کشید که شما این کار را انجام بدهید؟



خوب، آمریکا اخیرا به عضویت شورای حقوق بشر درآمده است. ما توانسته ایم از نفوذ خود در شورا استفاده کنیم تا به ایجاد این سازوکار جدید برای جامعه بین المللی در شورای حقوق بشر کمک کنیم.



همانطور که گفتم افراد زیادی در حکومت آمریکا هستند که سال هاست روی وضعیت حقوق بشر در ایران کار کرده اند. ولی با عضویت در شورای حقوق بشر بود که ما توانستیم روی این سکوی جدید سرمایه گذاری کنیم و از آن بعنوان وسیله جدیدی برای فشار روی ایران استفاده کنیم.



گفته می شود که شما در روند تعین این گزارشگر ویژه نقش فعالی داشتید. شما دقیقا در شورا چه کار کردید؟



قبل از هر چیز باید بگویم حمایت گسترده بین منطقه ای از ایجاد این سازوکار شد تا درمورد سابقه حقوق بشر در ایران تحقیق کنیم. کشورهای زیاد دیگری هم بودند و از همه شاخص تر سوئد و کشورهایی که همراه با آمریکا نقش رهبری این سازوکار را برعهده گرفتند. نباید نقش این کشورها را نادیده گرفت. این صرفا ابتکار آمریکا نبود، این یک ابتکار سراسری و بین المللی بود.



دوم اینکه آمریکا همیشه به وضعیت حقوق بشر در ایران متعهد بوده و درکنار مسئله هسته ای ایران به این مسئله ارجحیت داده است. ما تصمیم گرفتیم که از انرژی و از قدرت استدلال خود برای متقاعد کردن شورای حقوق بشر استفاده کنیم.



مخصوصا در دو سال اخیر ما شاهد بوده ایم که نقض حقوق بشر در ایران شدیدتر شده است. ما فکر کردیم که جامعه بین المللی درقبال این موضوع مسئولیت دارد تا برای آن کاری بکند. ما موافقت اکثر کشورهای جهان را بدست آوردیم، اینکه ایران یکی از فاحش ترین ناقضان حقوق بشر است یک سازوکار جدید بین الملل را ایجاب می کند تا از کسانی که در ایران حقوقشان نقض می شود حفاظت کند.



من مطمئن هستم که شما خبر دارید که مقامات ایران در واکنش به تعین این گزارشگر ویژه، صحبت از این می کنند که این یک اقدام سیاسی است و زیر فشار آمریکا صورت گرفته است. و این فشار آمریکا در شورا قاعدتا باید "شما" باشید.



مقام های ایران تلاش زیادی کردند تا مانع تشکیل این سازوکار جدید شوند. معنی اش این است که آنها اهمیت آن را درک کردند، برای همین هم حاضر شدند انرژی زیادی صرف کنند تا مانع آن شوند. ولی تلاش های آنها به نتیجه نرسید، و دلیلش هم آن است که جامعه بین المللی تشخیص داده است که ایران یکی از بدترین ناقضان حقوق بشر در دنیای امروز است.



مخصوصا نگرانی جامعه بین المللی از سال ۲۰۰۹ بیشتر شده است، یعنی از زمانی که اعتراضاتی با ادعای تقلبی بودن انتخابات صورت گرفت. از آن زمان رهبران سیاسی مخالف زندانی شده اند، فعالان حقوق بشر تهدید شده اند، و در دو سال گذشته وضعیت حقوق بشر ایران بطور قابل توجهی حادتر شده است. فکر می کنم چیزی حدود ۷۰ درصد از مدافعان حقوق بشر یا در حبس هستند یا در تبعید، روزنامه نگارها تهدید شده اند، رسانه ها توقیف شده اند، تعداد اعدام ها سر به فلک کشیده است. تهدید و ارعاب و خشونت تشدید شده است.



به همین دلیل شواهد بر لزوم ایجاد یک سازوکار ویژه بین المللی برای بررسی وضعیت حقوق بشر در ایران خیلی قوی است.



بسیار خوب، تمام شواهد دلالت بر این می کند که مقامات ایران قرار نیست که آقای احمد شهید را به کشور بپذیرند. چه وسیله و مکانیسمی در اختیار شورا هست می تواند به ایران فشار بیاورد که قبولش کند؟



سوال خوبی است. من دیروز با دکتر شهید دیدار کردم، فردا هم دوباره با او صحبت خواهم کرد. او قرار است براساس این فرض عمل کند که حکومت ایران باید به او اجازه ورود و کار در ایران را بدهد. و ما انتظار داریم که مقام های ایرانی از تقاضاهای بین المللی در این مورد پیروی کنند.



با این وجود و همانطور که شما اشاره کردید، مقام های ایرانی قبلا هم مانع از این شده اند تا نهادهای بین المللی درمورد عملکرد حقوق بشری ایران تحقیق کنند. گروه های دیگری از گزارشگران ویژه در زمینه های تخصصی مختلف هم هستند، خیلی وقت است که از این گزارشگران خواسته شده است که به ایران بروند. ولی سالهاست که ایران هنوز اجازه ورود به هیچ یک از آنها را نداده است. این یکی از دلایلی است که ما مجبور شدیم در مرحله بالاتری به این موضوع بپردازیم و در پی یک سازوکار مخصوص ایران باشیم.



حالا، اگر مقام های ایرانی تصمیم بگیرند مانع کار دکتر شهید در داخل مرزهای ایران شوند، او در خارج از ایران تحقیق دقیق و همه جانبه ای خوهد کرد. او در کشورهای هم مرز ایران با کسانی که در تبعید هستند صحبت خواهد کرد، او با ایرانی های مهاجر در سراسر جهان صحبت خواهد کرد، و یک گزارش خیلی دقیق و همه جانبه تهیه خواهد کرد، گزارشی درمورد نقض حقوق بشر که در سال های اخیر داخل مرزهای ایران صورت گرفته است.



در جواب سوال شما اینکه اگر ایران به گزارشگر ویژه اجازه ورود به ایران را ندهد، این کار چه نتیجه ای خواهد داشت. این کار اجازه می دهد تا جامعه بین المللی فشار بر حکومت ایران را زیاد کند، و به دلیل سابقه حقوق بشری، ایران را هر چه بیشتر به انزوا بکشاند. مدافعان حقوق بشر، روزنامه نگاران، و ایرانیانی که قربانی نقض حقوق بشر شده اند به ما گفته اند که برای مردمی که در ایران هستند خیلی مهم است که جامعه بین المللی به تحقیقش درمورد ایران همچنان ادامه دهد، یکی از روش هایی که با آن می توان این کار را کرد همین سازوکار جدید است.