از آن پس، جمهوری اسلامی در نتيجه قطعنامه های شورای امنيت سازمان ملل با انزوای بيشتری روبرو شده است. اين کشور از تحريم های سنگين تری رنج برده که اکنون دامن اقتصاد آن کشور را گرفته است. مشکلات جدی نظير حملات مرگبار عليه دانشمندان برجسته هسته ای و آلودگی با ويروس رايانه ای، سبب توقف غنی سازی اورانيوم شده است.
تمامی اين مشکلات به همراه انتخابات همراه با تقلب در سال 2009، سبب عميق تر شدن شکاف موجود در داخل رژيم اسلامی و تضعيف آن کشور در حمايت از تروريسم در خاورميانه شده است.
از همه مهمتر، مشكلات موجود سبب بازگشتن رژيم به پای ميز مذاکره شده است. مقامات ايران در روز دوشنبه به انجام مذاکره با شش قدرت بزرگ شامل ايالات متحده، آلمان، روسيه، فرانسه، انگلستان و چين در ژنو تن دادند.
آيا ايران اکنون در رسيدن به توافق برای تعليق غنی سازی جدی است؟ يا اينکه می خواهد با شيوه تأخيری و برای تکميل فرآيند توليد يک بمب هسته ای، تنها زمان بخرد؟
دولت اوباما که خط مشی تماس همراه با فشار دوره بوش را شدت بخشيده است، از تمايل خود برای مشاهده «گام های محسوس» ايران در صورت ادامه گفتگوها سخن گفته است. هرچند اين گام ها تعيين نشده اند، اما دست کم بايد شامل نسخه محکم تری از توافق شکست خورده سال گذشته برای خروج اورانيوم با درجه خلوص پائين ايران در ازای دريافت سوخت «مطمئن» هسته ای مورد استفاده در رآکتور تحقيقات پزشکی باشد.
هدف نهايی اوباما کند کردن روند برنامه هسته ای ايران پيش از به راه افتادن يک مسابقه تسليحاتی در خاورميانه و يا حمله اسرائيل به تأسيسات مخفی هسته ای ايران است. اما وی در عين حال با رهبری دينی ايران که به نظر در پی سرکوب مخالفان به پاخواسته ايران است و معضلات اقتصادی را بر کشور تحميل کرده، مشکل دارد.
تشديد تحريم های بين المللی در سال جاری، تأثيرات چشمگيری برجا گذاشته است. مقامات آمريکايی در جلسه ای که روز چهارشنبه در کنگره کشور برگزار شد، از کاهش 85 درصدی واردات محصولات پالايشگاهی به ايران خبر دادند. ايران بالغ بر 60 ميليارد دلار سرمايه گذاری در حوزه انرژی خود را از دست داده است. بانک های اين کشور نيز اکنون برای تأمين پول از مؤسات مالی خارجی تحت فشار سنگينی هستند و اين بر تجارت اين كشور تأثيرگذار بوده است.
کاهش درآمدها باعث شده دولت مجبور به کاهش يارانه سوخت، برق، نان و ساير مايحتاج اوليه شود. اما اجرای طرح دولت درنتيجه بالاگرفتن فشارهای داخلی عليه محمود احمدی نژاد رئيس جمهور ايران، به تعويق افتاده است. مخالفان وی صريح اللهجه تر شده اند.
اکبر رفسنجانی رئيس پيشين مجلس ايران گفت: «ما هيچوقت با چنين تحريم های سنگينی روبرو نبوده ايم.»
شايد رهبران فعلی این طور محاسبه کنند که تلاش برای تبديل شدن به قدرت هسته ای، ارزش به جان خريدن خطر از دست دادن قدرت در نتيجه ناآرامی های اجتماعی و مخالفت های سياسی را دارد. ضمناً ممکن است آنها از ائتلاف اعراب- اسرائيل برای حمله نظامی به نيروگاه های هسته ای خود نيز در هراس باشند.
ايالات متحده با رويکردی هوشيارانه، بسياری از کشورها را به پشتيبانی از تحريم ها متقاعد کرد و اکنون آنها را مصمم نگه داشته است. اگر ايران بخواهد در جهت ايجاد شکاف ميان قدرت های بزرگ تلاش کند، حفظ اين ائتلاف اهميت حياتی پيدا می کند.
آقای اوباما بايد درخصوص گفتگو بر سر معضلات امنيتی ايران نيز صريح باشد؛ مگرآنکه ايران به نحوی کارآمد به پايان دادن تهديد های موجود از طريق توقف غنی سازی اورانيوم تن بدهد.
پس از پايان مذاکرات در هفته آينده، مشخص می شود که آيا ايران به اندازه کافی با صداقت رفتار می کند و اتحاد لازم در ميان رهبران خود برای اعتماد سازی در برابر غرب و حصول يک توافق را دارد يا خير.
کاسه صبر غرب در برابر ايران لبريز شده است. از طرف ديگر، ممکن است ايران نيز برای پايان يافتن تحريم ها عجله داشته باشد. ايران می تواند انتخاب کند که به جای تبديل شدن به يک قدرت منزوی مسلح به تسليحات هسته ای، به يک کشور بزرگ بدون تسليحات هسته ای تبديل شود.
منبع: کريستين ساينس مانيتور- 3 دسامبر
No comments:
Post a Comment